06 /02 /13

Thought of the day (06 /0 2 / 13)

(The gems of our tradition)

Dr. Durgaprasada Rao Chilakamarti

dr.cdprao@gmail.com

                                                                                                    09897959425

శబ్దాదిభి: పంచభిరేవ పంచ

పంచత్వ మాపు: స్వగుణేన బద్ధా:

కురంగమాతంగపతంగమీన

భృంగా: నర: పంచభిరంచిత: కిం?

మానవుడు సుఖంగాని దు:ఖంగాని పొందడానికి ఇంద్రియాలే సాధనాలు. ఇంద్రియాల వల్ల పొందే సుఖం ప్రారంభంలో బాగానే ఉన్నట్లనిపించినా పరిణామం చాల భయంకరంగ ఉంటుంది. ద్వేషించే శత్రువు చేతికి మనం చిక్కితే వాడు మనల్ని చంపెయ్యొచ్చు లేదా ఒకవేళ దయతో విడిచిపెట్టినా విడిచిపెట్టొచ్చు. కాని ఇంద్రియాలకు వశమైతే తప్పించుకు బయటపడే ప్రసక్తే లేదంటారు బుద్ధ భగవానుడు ( see సౌందరనందం of Aswaghosha)

శ్రీ శంకరాచార్యుల వారు, ఇంద్రియాలు ఎంత ప్రమాదకరమైనవో వివరిస్తూ లేడి, ఏనుగు, మిడత, చేప, తుమ్మెద అనే ఐదు ప్రాణులు వాటి యొక్క ఇంద్రియ చాపల్యాన్ని అణచుకోలేక నశిస్తున్నాయి. లేడి చెవికి ఇంపైనట్టి (వేటగాడి) సంగీతానికి ఆకర్షింపబడి, ఏనుగు చర్మం మీద వ్యామోహంతో వేటగాడు ఎరవేసే ఆడ ఏనుగు ప్రలోభానికి చిక్కి , మిడతని కళ్లు మోసగించగా అగ్ని లోపడి, చేప జిహ్వా చాపల్యాన్ని అణచులోలేక గాలానికి తగుల్కొని, తుమ్మెద ముక్కువల్ల మోసపోయి సంపెంగపై వ్రాలి తమ తమ ప్రాణాలు పోగొట్టుకుంటున్నాయి. ఓ మానవుడా! నీకు ఐదింద్రియాలూ ఉన్నాయి. నిన్నెవడు కాపాడగలడు? అని ప్రశ్నిస్తారు.

शब्दादिभि: पंचभिरेव पंच

पंचत्वमापु: स्वगुणॆन बद्धा:

कुरंग मातंग पतंग मीन

भृंगा: नर: पंचभिरंचित: किम् || ( श्री शंकराचार्यस्य विवेकचूडामणि: ७६)

The deer, the elephent, the moth, the fish, and the black bee -these five have died , being tied to one or the other of the five senses, namely sound, etc., through their own attachment. What then is in store for man who is attached to all these five? ( translated by swami Madhavananda)