సంభాషణ సంస్కృతం -2

               సంభాషణ సంస్కృతం -2

SPOKEN SANSKRIT   

           Dr. Chilakamarthi. Durga Prasada Rao   

          dr.cdprao@gmail.com

+91 9897959425

  ముఖ్య గమనిక :-- ఈ పాఠాలు కుటుంబసభ్యులందరూ కలిసి చదివితే సులభంగా నేర్చుకోవచ్చు .

      Lesson-2 / Unit-1

अस्ति అస్తి x नास्ति నాస్తి

  अस्ति(ఉన్నది) is/yes x नास्ति  (na+asti = naasti లేదు ) no /is not

  पुस्तकम् अस्ति (పుస్తకం అస్తి)  x  लेखनी नास्ति (లేఖనీ నాస్తి) 

     

         दीप: अस्ति =  (  దీప: అస్తి ) x      तैलं  नास्ति(తైలం నాస్తి )    

      घट: अस्ति (ఘట: అస్తి  )  x     जलं  नास्ति (జలం నాస్తి )       

       कोश: अस्ति ( కోశ: అస్తి  )  x      धनं नास्ति (ధనం నాస్తి )   

Construct at least 10 sentences by using these two words asti /naasti

Note:-  మీ ఇంటిలో ఏ ఏ వస్తువులు ఉన్నాయో ఏ ఏ వస్తువులు లేవో ఉన్నవి ఉన్నట్లుగా లేనివి లేనట్లుగా ఆలోచించి కనీసం పది వాక్యాలు తయారు చెయ్యండి. వేగంగా మాట్లాడండి. 

ఇంతవరకు ఒక వస్తువు ఉంటే ఉందని , లేకపోతే లేదని ఎలా చెప్పాలో కొంత నేర్చుకున్నాం . ఇప్పుడు వాటి స్థానాలు (locations)  గురించి తెలుసుకుందాం.

Lesson--2/ Unit--2

               अत्र- అత్ర ( ఇక్కడ  ) here ---      तत्र- తత్ర (అక్కడ  ) there --     

       कुत्र ?-కుత్ర (ఎక్కడ ) where ?     एकत्र- ఏకత్ర (ఒకచోట ) At one place  

        अन्यत्र-అన్యత్ర  (మరొకచోట ) elsewhere ; सर्वत्र –సర్వత్ర (అంతట) every where 

Examples:

            अत्र पुस्तकम्  अस्ति (అత్ర పుస్తకం అస్తి )     

   तत्र वृक्ष: अस्ति (తత్ర వృక్ష: అస్తి)

देवालय: कुत्र अस्ति ?(దేవాలయ: కుత్ర అస్తి?)

ग्रन्थालय: एकत्र अस्ति ( గ్రంథాలయ: ఏకత్ర  అస్తి) व्यायामशाला  अन्यत्र अस्ति (వ్యాయామశాలా అన్యత్ర  అస్తి)

    पुत्र: एकत्र अस्ति (పుత్ర: ఏకత్ర అస్తి)| पुत्रिका अन्यत्र अस्ति (పుత్రికా అన్యత్ర అస్తి )   

        वायु: सर्वत्र अस्ति   (వాయు: సర్వత్ర అస్తి )  

        देव: सर्वत्र अस्ति (దేవ: సర్వత్ర అస్తి ) 

 మీరు ఇంటిలో గాని బయట గాని ఒక ప్రదేశంలో నిలబడి ఒక్కొక్క వస్తువును సూచిస్తూ       अत्र,   तत्र,      कुत्र ? एकत्र,  अन्यत्र , सर्वत्र  అనే  ఈ ఆరు పదాలు ఉపయోగించి మీ ఇంటిలో ఏ వస్తువు ఎక్కడుందో వివరిస్తూ కనిపించని వస్తువు గురించి ప్రశ్నిస్తూ ఒక్కొక్క పదానికి 10 వాక్యాలు తయారు చేసుకుని మాట్లాడండి . 

  ప్రారంభదశలో అన్ని వస్తువులకు సంస్కృతంలో మాటలు తెలియకపోవచ్చు  .  ఆంగ్లపదాలు వాడి సంస్కృతవాక్యాలు తయారు చెయ్యండి , తప్పులేదు. ఉదాహరణకు :- మమ bag కుత్ర అస్తి  ?  మొ|| 

Unit -3

वा (వా)–आम् (ఆం) అవును  –न (న) కాదు  –किम् (ఏది / ఏమి?)

वा అనేది ప్రశ్నలో గాని సందేహంలో  గాని ఉపయోగిస్తాం

 स: वैद्य: वा ? (స: వైద్య: వా)   

आम् (ఆం) ,  स: वैद्य: (స: వైద్య:)

सा नर्तकी वा ? (సా నర్తకీ వా? )  

न , सा गायनी (న, సా గాయనీ)

तत् किम् ? (తత్ కిం?)

तत् पुस्तकम् (తత్ పుస్తకం)

                      *** वा –आम् – न – किम्

ఈ  పదాలు ఉపయోగించి ఒక్కొక్క దానికి 10 వాక్యాలు తయారు చెయ్యండి . 

Unit -4

अहम् (అహం ) –भवान्- భవాన్ भवती (భవతీ )

अहम् (అహం ) నేను  –

                                      अहं दुर्गाप्रसाद: (అహం దుర్గాప్రసాద:)

अहं अध्यापक: (అహం అధ్యాపక:)

भवान्- భవాన్ (మీరు)  

भवान् क: ? భవాన్ క:? (మీరెవరు ?) (పురుషుని ప్రశ్నిస్తే)

अहं गायक: అహం గాయక: 

भवती (భవతీ ) మీరు

भवती का ? (భవతీ కా ?) (స్త్రీని ప్రశ్నిస్తే)

अहं अध्यापिका (అహం అధ్యాపికా)   

చదవండి-                       కంఠస్థం చెయ్యండి -                            ఆచరించండి

                      దానం భొగో నాశ: తిస్రో గతయో భవంతి విత్తస్య

యో న దదాతి న భు౦క్తే తస్య గతి: తృతీయా భవతి

( భర్తృహరి-నీతిశతకం  )

మానవుడు సంపాదించిన ధనానికి దానం , భోగం , నాశనం అనే మూడే మూడు

మార్గాలు౦టాయి . మొదటిది (దానం చేసేది) ఉత్తమోత్తమధనం, రెండోది ( అనుభవించేది)  ఉత్తమధనం, మూడోది ( వ్యర్థంగా దాచిపెట్టేది ) అధమధనం . ఎవడు ఇతరులకు దానం చెయ్యడో  ,తానూ అనుభవించడో అట్టి ధనానికి మూడో గతి పడుతుంది.

                                             ßßß