CONVERSATIONAL
SANSKRIT-9
Dr.
Durga Prasada Rao Chilakamarthi
9897959425
Lesson-9
Unit-1
किमर्थम् ? = Why? for what reason or purpose.
Question: भवान् किमर्थं पठति? =
Why do you study?
Answer: अहं ज्ञानार्थं पठामि = I study for knowledge.
Question: भवती कमर्थं स्नानं करोति? = Why do you take bath?
Answer: अहं
आरोग्यार्थं स्नानं करोमि = I take bath for health.
Question: ते
किमर्थम् उद्योगं कुर्वन्ति? Why do they do job?
Answer: ते
कुटुम्बपोषणार्थम् उद्योगं कुर्वन्ति= They do job to feed the family.
Question: स: / सा
किमर्थं क्रीडति? = Why does he/she play?
Answer: स:/सा
विनोदार्थं क्रीडति = He/she plays for pleasure.
Unit-2 अपि= also; in addition
n अपि the
word अपि has several meanings.
Let us deal with some important of them.
1. If अपि is
used in the beginning of the sentence it becomes a question.
For
example: Siva inquires Parvathi
अपि
क्रियार्थं सुलभं समित्कुशम् ? (Kalidasa)
Is
sacrificial grass and other material concerned easily available for conducting sacrificial
rites?
अपि
भवान् संस्कृते वक्तुं शक्नोति? = Can you speak in Sanskrit?
2.
अपि= (Despite)
अपि
स्वर्णमयी लङ्का न मे लक्ष्मण ! रोचते |
जननी
जन्मभूमिश्च स्वर्गादपि गरीयसी ||
Oh, my dear Lakshna! This kingdom,
Lanka is no doubt a golden kingdom, but in spite of it’s greatness I don’t want
to stay here any longer because, the mother and the mother land are greater
than heaven.
3. अपि = also / too.
स:
संस्कृतं जानाति प्राकृतम्
अपि जानाति = . He knows Sanskrit. He knows Prakrit too
/ also.
मोहन:
न केवलं गृहकार्यं करोति स: उद्योगम् अपि करोति|
Mohan not only performs
the household duty, but also works in the office.
राम:
वनं गतवान् सीता अपि गतवती |= Rama went to forest. Sita also went.
स:
न केवलं पठति लिखत्यपि | = He not only writes but also speaks.
You
construct ten sentences using the word अपि.
Unit-3
Normally we express our
intention we used some words.
अस्तु = Yes / be it so / let it be so
n भवान् कृपया मम गृहम्
आगच्छतु= You please come to my house
n अस्तु, आगच्छामि= Yes, I do
n भवती कृपया संस्कृते वदतु = You please speak in Sanskrit
n अस्तु वदामि = Yes,
n भवान् कृपया असत्यं मा वदतु= Kindly do not speak lie.
n अस्तु, न वदामि = Yes, I do not speak.
Unit-4
Past Tense
(स:/ सा ) ( तौ) (ते)
अपठत् अपठताम् अपठन्
(त्वम्
)
(युवाम्)
(यूयम्)
अपठ:
अपठतम्
अपठत
(अहम् )
(आवाम् )
(वयम् )
अपठम्
अपठाव
अपठाम
(स:/सा
) अपठत् (He/She read)
(तौ) अपठताम् (They two read)
(ते) अपठन् ( They all read)
(त्वम् ) अपठ: (you read)
(युवाम्) अपठतम्
(You two read)
(यूयम्) अपठत
(you all read)
(अहम्
) अपठम्
( I read)
(आवाम्
) अपठाव
( We two read)
(वयम्
) अपठाम
(We all read)
To
use the past participles easy we can add वान् for masculine and वती in feminine to convert it
in to Past Tense very easily.
Masculine-Singular (पुंलिङ्गे) Masculine Plural
पठितवान्
पठितवन्त:
Feminine Singular (स्त्रीलिङ्गे)
Feminine Plural
पठितवती
पठितवत्य:
This pattern is applicable for all persons i.e. III, II and I . See
the table.
Singular number plural number
(स:)
(बालक:) पठितवान् (M) (
ते) ( बलाका: ) पठितवन्त:
(सा)
(बालिका) पठितवती (F)
( ता: ) (बालिका: )पठितवत्य:
(भवान्)
पठितवान् (M)
(भवन्त:) पठितवन्त:
(भवती)
पठितवती (F)
( भवत्य:) पठितवत्य:
(अहम्
) पठितवान् (male) (वयम् )
पठितवन्त: (male)
(अहम्) पठितवती (Female) ( वयम् ) पठितवत्य: (Female)
Compose
sentences as indicated below.
2. लिखति <> लिखितवान् -- लिखितवन्त:
-लिखितवती –लिखितवत्य:
3.क्रीडति<> < क्रीडितवान् – क्रीडितवन्त: क्रीडितवती <>क्रीडितवत्य:
4.
पश्यति < दृष्टवान् –दृष्टवन्त: --. दृष्टवती -- दृष्टवत्य:
3. दर्शयति <> दर्शितवान् – दर्शितवन्त:<>
4. दर्शितवती----दर्शितवत्य:
6. वक्ति (वदति) < उक्तवान् – उक्तवन्त: -
उक्तवती-उक्तवत्य:
7. गच्छति<> गतवान्-गतवन्त:--गतवती- गतवत्य:
8.
पिबति< पीतवान्-
पीतवन्त:-- पीतवती- पीतवत्य:
9.
खादति< खादितवान्-खादितवन्त:--
खादितवती– खादितवत्य:
10.
पृच्छति < पृष्टवान् -पृष्टवन्त: -
पृष्टवती- पृष्टवत्य:
11.
नयति < नीतवान् – नीतवन्त: -- नीतवती --
नीतवत्य:
12
. आनयति < आनीतवान्- आनीतवन्त:--
आनीतवती –आनीतवत्य:
13.
पोषयति < पोषितवान् -- पोषितवन्त:
-- पोषितवती –पोषितवत्य:
14.
करोति < कृतवान् – कृतवन्त:-- कृतवती
कृतवत्य:
15.
ददाति< दत्तवान् – दत्तवन्त: -- दत्तवती -- दत्तवत्य:
16. पूजयति< पूजितवान् –पूजितवन्त: -पूजितवती –पूजितवत्य:
n Translate the following sentences in Sanskrit.
1. He read a letter.
2. I took an examination.
3. Girls went to school.
4.Boys played football.
5. Teacher asked a question.
6. You came to my house yesterday.
7. Mother gave money.
8. You all did your job well.
9. Father worshipped God.
10. The girls brought a book
11. I drank milk.
12. Boys ate food. They went to school. .
13. Girls took their books and went home.
n In case we don’t know the
actual verb we can express the idea by adding the veb करोति. For
example:
To say पूजयति we can say पूजां करोति . ( worshipping)
n Similarly, for पठति paforti we can say पठनं करोति like that.
n निद्रां करोति (sleeping)
भाषणं
करोति (speaking)- (पठनं
करोति)= reading
(
दानं करोति) = giving/offering
(पाकं
करोति)=cooking
(प्रश्नं
करोति) = asking
(दर्शनं
करोति) =seeing /visiting
(पानं करोति)
= drinking
For पुस्तकं
पठति it can be said पुस्तकस्य पठनं करोति. Similarly
for क्षीरं पिबति we can say क्षीरस्य
पानं करोति.
Sanskrit
Sloka-9
सत्संगत्वॆ निस्संगत्वं
निस्संगत्वे निर्मॊहत्वम्
निर्मॊहत्वॆ निश्चलतत्त्वं
निश्चलतत्त्वे जीवन्मुक्ति:
( श्री आदिशंकराचार्य:)
Company of good people leads to detachment; detachment leads to
non- delusion; and non-delusion leads to steadfastness of mind which ultimately
leads to liberation while living.
(Sri Adi Sankaracharya)
***
No comments:
Post a Comment